Webinarium - Sposoby na pokonywanie poziomów w infrastrukturze transportowej
18 czerwca odbyło się szóste spotkanie z Cyklu „O dostępności w CUPT – standard transportowy” (czwarte organizowane online).
Celem spotkania było omówienie sposobów i urządzeń, które pozwalają pokonać poziomy na dworcach i przystankach kolejowych. Zwykle mamy trzy rodzaje organizacji przestrzeni (lub budynku) - pochylnie, platformy przyschodowe i windy. Czasem te ostatnie zastępowane są podnośnikami. Podczas spotkania eksperci oraz bezpośredni użytkownicy wymieniali się wiedzą i doświadczeniem w kwestii wad i zalet każdego z tych rozwiązań.
Zalecenia prawne dotyczące stosowania konkretnego rozwiązania są dość ogólne a to powoduje, że jednym z ważnych czynników staje się cena. W związku z tym projektowane i stosowane są rozwiązania, które nie mają wiele wspólnego z projektowaniem uniwersalnym i samodzielnością osób ze szczególnymi potrzebami - nie tylko osób z niepełnosprawnościami, ale także osób starszych, z dużym bagażem, rowerem, wózkiem dziecięcym itp.
W spotkaniu wzięło udział 65 uczestników, w tym przedstawiciele administracji państwowej (Ministerstwo Infrastruktury, Urząd Transportu Kolejowego), samorządowej, beneficjentów funduszy UE (w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko dla którego CUPT pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej), użytkowników wdrażanych rozwiązań, środowiska akademickiego i biznesu. Zebranie w jednym miejscu takiej liczby specjalistów było okazją do zadania pytań i wymiany doświadczeń pomiędzy wszystkimi interesariuszami.
Webinarium – Dostępny dźwięk w transporcie
21 maja obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Dostępności. Centrum Unijnych Projektów Transportowych uczciło to święto organizując piąte już spotkanie z cyklu „O dostępności w CUPT – standard transportowy”. Spotkanie było trzecim, które odbyło się w formie webinaru. Jego tematem przewodnim była kwestia dostępności informacji dźwiękowej w przestrzeni dworców i pojazdach transportu publicznego.
Podczas spotkania z zaproszonymi ekspertami rozmawiano o dźwięku, projektowaniu systemów nagłaśniających, rozwiązaniach technicznych i architektonicznych, które przyczyniają się do tego, że wszyscy podróżni lepiej słyszą informacje przekazywane na dworcach oraz w pojazdach. Zaproszeni goście podkreślali, że zrozumiałość przekazu ulega deformacji ze względu na czynniki zewnętrzne takie jak hałas, pogłos, echo ale również przez błędy redakcyjne. Przy projektowaniu i wdrażaniu rozwiązań należy zawsze zwracać uwagę na realność planowanych działań. Każdy obiekt ma swoje ograniczenia i nie zawsze uda się uzyskać przekaz odpowiedniej jakości (przykładem jest peron podczas wjazdu pociągu).
Rozmawiano również o syntezie mowy stosowanej w systemach informacyjnych. Eksperci poruszyli problem opóźnień w przypadku przekazu cyfrowego, a także o złej słyszalności komunikatów przez osoby z ubytkiem słuchu.
W spotkaniu wzięło udział blisko 70 osób, w tym przedstawiciele administracji centralnej (Ministerstwo Infrastruktury, Urząd Transportu Kolejowego), samorządowej, beneficjentów funduszy UE (w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko dla którego CUPT pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej), użytkowników wdrażanych rozwiązań, środowiska akademickiego i biznesu. Zebranie w jednym miejscu takiej liczby specjalistów było okazją do zadania pytań i wymiany doświadczeń pomiędzy wszystkimi interesariuszami.
Webinarium – Transport dostępny cyfrowo
7 maja 2020 r. CUPT zorganizowało webinarium pn. „Transport dostępny cyfrowo”. Głównym zagadnieniem tego spotkania było pytanie: co zrobić, aby rozkłady jazdy i systemy sprzedaży biletów - zarówno w postaci stron internetowych, jak i aplikacji mobilnych - mogły służyć wszystkim, a więc także osobom niewidomym i słabowidzącym?
Podczas dyskusji wskazano potrzebę standaryzacji przy czym podkreślono również, że standardy są bardzo trudne do wprowadzenia w czasie stale zmieniającej się technologii. Zmiany dotyczące norm powinny zatem dotyczyć np. miejsca umieszczania informacji, a nie tylko technologii, w jakiej jest informacja przedstawiona. Nie może być jednak tak, że w każdym mieście jest inaczej, ponieważ powoduje to utrudnienia dla wszystkich, a nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami. Podkreślano również, że wykluczenie transportowe dotyczy nie tylko osób z niepełnosprawnościami ale, także np. obcojęzycznych podróżnych. Problem, który jest często powielany wśród projektantów nowej technologii jest to, że nie pamięta się o dostępności od samego początku kiedy projekt powstaje. Dopiero na gotowy produkt projektuje się „nakładkę” dostępnościową. Według specjalistów jest to błędem, gdyż dostępność powinna być uwzględniana już w fazie koncepcji projektu i od początku jego realizacji. Wskazywano także, że oparcie dostępności na cyfryzacji nie do końca jest słuszne. Osoby starsze nie mają takiego obeznania z nowoczesnymi technologiami jak pokolenia młodsze.
Podczas spotkania analizowano także temat agregowania danych pochodzących z różnych źródeł. Podkreślano, że jeśli dane dostępnościowe będą masowo otwarte to będzie to stymulować również rozwój na rynku komercyjnym. Zdaniem ekspertów dane dostępnościowe będą się nadal rozwijały, tylko pewnie nieco wolniej niż pozostałe.
W spotkaniu wzięło udział blisko 90 uczestników, w tym przedstawiciele administracji centralnej (Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Cyfryzacji, Urząd Transportu Kolejowego), samorządowej, beneficjentów Funduszy UE, użytkowników wdrażanych rozwiązań, środowiska akademickiego i biznesu.
Webinarium – Dostępne miejsca higieny na kolei
23 kwietnia br. Centrum Unijnych Projektów Transportowych wraz ze Spółdzielnią Socjalną FADO zorganizowało kolejne spotkanie z cyklu „O dostępności w CUPT– standard transportowy w praktyce”. Z uwagi na sytuację epidemiologiczną tym razem przybrało ono formę webinarium.
Wzięło w nim udział blisko 50 uczestników, w tym przedstawiciele administracji państwowej (Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Urząd Transportu Kolejowego), samorządowej, beneficjentów funduszy UE (w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko dla którego CUPT pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej), użytkowników wdrażanych rozwiązań, środowiska akademickiego i biznesu.
Tematem przewodnim była kwestia miejsc higieny na dworcu i w taborze kolejowym. Webinarium rozpoczęło się od prezentacji obowiązujących przepisów i pokazania złych i dobrych praktyk na podstawie konkretnych przykładów.
Podczas dwóch paneli dyskusyjnych uczestnicy mieli możliwość zapoznać się z charakterystyką procesu projektowania toalet i zastanawiali się jakie czynniki wpływają na decyzje dotyczące ich wielkości, usytuowania i organizacji. Kwestię rozpatrywano również w kontekście stosowania zasad projektowania uniwersalnego. Uczestnicy dyskutowali nad tym, czy możliwe jest wypracowanie rozwiązań w pełni uniwersalnych i odpowiadających wszystkim. Adekwatnym wnioskiem jest chyba wypowiedź pani dr Pauliny Toty: „Wydaje się, że możliwe jest przynajmniej zbliżanie się do jak największej dostępności - czy naprawdę jesteśmy w stanie osiągnąć pełną uniwersalność wszystkich rozwiązań, jest już pytaniem niemal filozoficznym”. Dostępność się zmienia, bo świat i potrzeby ludzi oraz technologia się zmienia, co nie oznacza że nie należy dążyć do wprowadzania rozwiązań jak najlepszych i adekwatnych do potrzeb. Wszyscy zgodzili się, że potrzebna jest do tego edukacja, zwłaszcza na uczelniach. Konieczne jest również dokształcanie projektantów, którzy kształceni byli w czasach kiedy o dostępności w ogóle nie myślano.
Podkreślano również, że przepisy prawne dotyczące projektowania toalet oraz ich oznaczania nie są precyzyjne i dają dużą dowolność. Potrzebna jest standaryzacja i unifikacja, ale oczywiście rozsądna.
Podczas spotkania próbowano także odpowiedzieć na pytanie dlaczego toalety w pociągu różnią się od siebie i jak zrealizować zasady projektowania uniwersalnego tej przestrzeni w pojeździe.
Wszystkie kwestie rozpatrywano z punktu widzenia różnych grup interesariuszy: zamawiających, projektantów, osób obsługujących i bezpośrednich użytkowników rozwiązań.
Spotkanie umożliwiło wymianę poglądów i doświadczeń pomiędzy wszystkimi interesariuszami. Niebawem dostępne będą szczegółowe materiały ze spotkania. Zachęcamy do śledzenia strony internetowej CUPT i profilu na Twitterze.
W zakładce Dobre praktyki znajduje się ekspertyza Dostępne miejsca higieny w przestrzeni publicznej. Zachęcamy do lektury.
Zachęcamy do lektury Biuletynu CUPT oraz zapoznanie się z rubryką „Transport dla wszystkich”, w której znajdziecie Państwo m.in. relacje z organizowanych wydarzeń CUPT oraz wiele innych ciekawych materiałów dotyczących Dostępności Plus.
Prezentacja Miejsca higieny w transporcie przestrzeni publicznej
Wsiąść do pociągu byle jakiego, nie dbać o to… czy jesteś na wózku lub z wózkiem
27 lutego 2020 r. w Centrum Unijnych Projektów Transportowych odbyło się drugie spotkanie z Cyklu „O dostępności w CUPT”, pod tytułem „Wsiąść do pociągu byle jakiego, nie dbać o to… czy jesteś na wózku lub z wózkiem.”
Spotkanie było poświęcone prezentacji rozwiązań (takich jak rampy, ale również inne urządzenia), które ułatwiają dostanie się do pociągu oraz wyjście z niego, głównie osobom z niepełnosprawnością ruchu, ale również osobom będącym np. opiekunami dzieci w wózkach. Wzięli w nim udział: przedstawiciele administracji państwowej (Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Urząd Transportu Kolejowego), samorządowej, beneficjentów funduszy UE (w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, dla którego CUPT pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej), użytkownicy wdrażanych rozwiązań, eksperci ze środowiska akademickiego i biznesu. Dzięki tak szerokiemu gronu uczestników zagadnienia mogły być rozpatrywane z punktu widzenia wszystkich interesariuszy: zamawiających, projektantów, osób obsługujących i bezpośrednich użytkowników tych rozwiązań.
Spotkanie zaczęło się od krótkiego przywitania zebranych gości przez pana Krzysztofa Rodziewicza – Dyrektora Departamentu Przygotowania Projektów
i Wdrażania w CUPT, oraz Pana Piotra Kowalskiego – Członka Zarządu Spółdzielni Socjalnej FADO. Pierwsza z prelegentek, pani Angelika Chrapkiewicz-Gądek jest trenerką motywacyjną, a także autorką książki „Zdobądź swój szczyt”. Pani Angelika opowiadała o tym, jak wyglądają jej podróże pociągiem jako osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim - aktywnym. Podzieliła się swoimi spostrzeżeniami związanymi między innymi z asystą, z jakiej korzysta przy podróżowaniu. Wspomniała również, że jeszcze kilka lat temu świat kolei nie był tak dostępny i nie dawał takich możliwości jak dziś. Dzięki temu, że funkcjonuje dziś usługa zamówienia asysty, częściej może podróżować. W ostatnim roku pani Angelika odbyła 48 podróży kolejowych. Poza dobrymi stronami tych podróży, są według pani Angeliki małe niedociągnięcia, takie jak niedostępność koszy na śmieci (szczególnie w pociągach typu Pendolino), czy też sytuacje spowodowane błędami ludzkimi na dworcach, które skutkują np. pomyleniem pociągu.
Kolejną prelegentką była Pani Ewa Sobczak, pracowniczka i ekspert Spółdzielni Socjalnej FADO. Pani Ewa opisywała swoje podróże z perspektywy osoby również poruszającej się na wózku, ale tym razem elektrycznym. Pani Ewa niestety nie ma tak dobrych doświadczeń z podróży koleją, jak przedmówczyni. Wielokrotnie spotkała się z brakiem kompetencji załogi pociągu, która nie umiała rozłożyć windy czy rampy. Taka sytuacja przydarzyła jej się również dwukrotnie rano w drodze na spotkanie do CUPT. Poza tym Pani Ewa zauważyła problem, jakim jest na przykład trzymanie rozkładanych platform w toaletach dla osób
z niepełnosprawnościami w pociągach wagonowych zmodernizowanych kilkanaście lat temu. Niestety to, co dla Pani Angeliki jest dostępne, nie jest takie dla Pani Ewy, bo jest bardziej wymagającym użytkownikiem - jej wózek ma masę ponad 110 kg. Oczywiście Pani Ewa ma też dobre doświadczenia z podróży koleją. Wspomniała o pomocnej asyście, dzięki której często jej podróż w ogóle jest możliwa.
Kolejnym punktem spotkania była dyskusja pod nazwą „Okiem projektanta”. Jej uczestnikami byli projektanci różnych rozwiązań, nie tylko pochodzący i pracujący w Polsce. Na spotkaniu obecny był węgierski projektant, który podzielił się z uczestnikami spotkania swoimi doświadczeniami i dobrymi praktykami. Przedstawił sytuację dostępności kolei na Węgrzech. Projektanci dyskutowali głównie o praktycznych aspektach wdrażania w życie wymogów określonych w rozporządzeniu Komisji Europejskiej nr 1300/2014 z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie technicznych specyfikacji interoperacyjności odnoszących się do dostępności unijnego systemu kolei dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej możliwości poruszania się (potocznie znana nazwa to TSI PRM), a także o obowiązujących dziś standardach dostępności. Zebrani specjaliści rozmawiali także o zaletach i wadach rozwiązań mechanicznych - tych uruchamianych ręcznie jak i maszynowo, biorąc pod uwagę różne rodzaje wózków (elektryczne i aktywne, bo ich potrzeby i wymogi są diametralnie różne).
Po krótkiej przerwie kawowej kolejnym punktem spotkania był blok pt. „Okiem pracownika kolei”. Uczestnicy spotkania aktywnie włączyli się w dyskusję
i wymienili się doświadczeniami związanymi z używaniem, obsługą i ogólną eksploatacją tych urządzeń. Wskazywano wielokrotnie, że obsługa pociągu pracuje
w dużym stresie, gdy okazuje się, że do pociągu chce wsiąść osoba poruszająca się na wózku. Na koniec panelu omówiony został również temat szkolenia personelu. Niestety wydaje się, że po zakupie nowego taboru, który jest już dostępny, tym najsłabszym ogniwem, które zawodzi, jest jednak człowiek. Z drugiej jednak strony wskazywano, że pozostali podróżni również nie ułatwiają przekazując swoje pretensje zarówno w stosunku do osoby na wózku, jak i do osób
z drużyny konduktorskiej. To potwierdzają zresztą słowa ekspertki FADO, pani Ewy, która mierzy się z tym niemalże na co dzień.
Kolejnym mówcą był pan Konrad Galiński, kolejny ekspert FADO. Pan Konrad przedstawił swoją prezentację dotyczącą tego, jakie są zapisy w Specyfikacjach Istotnych Warunków Zamówienia u różnych przewoźników w kontekście zamawiania urządzeń pozwalających na dostanie się do pociągu osobie poruszającej się na wózku lub z wózkiem. Wspomniał o tym, że według niego lepsze są zapisy szczegółowe, z czym nie zgodzili się do końca przedstawiciele PKP Intercity. Jako podsumowanie uczestnikom spotkania został przedstawiony wzór takiego zapisu, zawierający wszystkie informacje potrzebne do realizacji zamówienia przez potencjalnych wykonawców i nie pozostawiający im wątpliwości co do tego, jak je poprawnie zrealizować.
Ostatnim punktem była kolejna dyskusja pt. „Okiem zamawiających”. Zebrani przy głównym stole rozmówcy wskazali po raz kolejny, że niewątpliwie jednym
z największych problemów przy projektowaniu, a potem wdrażaniu rozwiązań umożliwiających dostęp do pociągu, jest obecność i funkcjonowanie w Polsce peronów o skrajnie różnych wysokościach w stosunku do poziomu główek szyn. Dlatego też na chwilę obecną nie ma niestety możliwości wprowadzenia w Polsce taboru niskopodłogowego, który jest już obecny w niektórych krajach Unii Europejskiej. Przedstawicielka PKP PLK S.A. zaznaczyła, że są na dobrej drodze do likwidacji problemu wysokości peronów, ale niestety jest to proces żmudny i trudny, który potrwa na pewno wiele lat.
Podczas całego spotkania dyskutowano o przedstawianej problematyce jak również zadawano pytania panelistom. Pozwoliło to na przedstawienie pełnego obrazu wykorzystywania urządzeń i ustaleniu kierunków rozwoju w jakich powinny być prowadzone działania przez producentów i przewoźników tj. dodatkowe szkolenia dla personelu obsługującego, zapisy w SIWZ, utrzymanie urządzeń. Wymiana doświadczeń między interesariuszami powinna przynieść zamierzone skutki
i usprawnić podróżowanie koleją osobom poruszającym się na wózku bądź z wózkiem.
Nie tylko Braille - trendy związane z nawigacją dla niewidomych
23 stycznia 2020 r. Centrum Unijnych Projektów Transportowych rozpoczęło cykl pn. „O dostępności w CUPT – standard transportowy w praktyce”. Spotkanie inaugurujące było poświęcone zaprezentowaniu rozwiązań ułatwiających poruszanie się osobom z niepełnosprawnością wzroku. Wzięli w nim udział przedstawiciele administracji państwowej (Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Urząd Transportu Kolejowego), samorządowej, beneficjentów Funduszy Europejskich (w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, dla którego CUPT pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej), użytkowników wdrażanych rozwiązań oraz ekspertów ze środowiska akademickiego i biznesu.
Dyskutowano na temat ograniczeń i barier we wdrażaniu inicjatyw z zakresu dostępności oraz sposobów na to, jak im przeciwdziałać. Uczestnicy niewidzący i niedowidzący podkreślali wielokrotnie, że potrzebują „dostępności, której można zaufać”. Niestety ich zdaniem jest wiele takich rozwiązań, które nie pomagają, a wręcz wprowadzają w błąd. Rozwiązania takie są jednak stosowane i zdarza się, że są bezużyteczne dla osób z nich korzystających. Wskazywano, że dostępność jest systemem, który pozwala na niezależność. Obecnie, niestety wciąż trzeba korzystać z pomocy drugiej osoby, a więc nie ma mowy o niezależności, a tym samym o pełnej dostępności. Dużym problemem jest także niejednolitość i często nie intuicyjność rozwiązań.
Kolejnym tematem dyskusji był postęp techniczny i technologiczny w nawigacji osób niewidomych i niedowidzących, jaki przyniesie przyszłość w perspektywie kolejnych 10, a nawet 30 lat ze szczególnym naciskiem na to, co projektujący i wdrażający mogą z nim zrobić, żeby ułatwić życie osobom z niepełnosprawnością wzroku. Między innymi w tym kontekście beneficjenci środków UE (PKP PLK S.A., Łódzka Kolej Aglomeracyjna S.A., PKP S.A. i MPK Poznań) pokazali przykłady wdrożeń w projektach już zrealizowanych oraz opowiedzieli o planach na przyszłość.
Cykl O dostępności w CUPT – standard transportowy w praktyce
Cyklicznie (raz w miesiącu) CUPT planuje organizację eksperckich spotkań dotyczących kwestii związanych z dostępnością transportu dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się.
Celem cyklu jest:
- propagowanie dostępności,
- pokazanie problemów osób z niepełnosprawnościami spotykanych w przestrzeni publicznej związanej z transportem,
- oswajanie z niepełnosprawnością – każdorazowo będziemy starali się organizować sesje doświadczania,
- integracja środowiska beneficjentów, administracji rządowej i samorządowej, użytkowników z ograniczoną mobilnością, środowiska naukowego i biznesu,
- wymiana poglądów i doświadczeń,
- zebranie dobrych praktyk i materiału do publikacji CUPT.
Harmonogram spotkań w I półroczu 2020 r.:
- 23.01.2020 Spotkanie 1: Nie tylko Braille - trendy związane z nawigacją dla niewidomych.
- 27.02.2020 Spotkanie 2. Wsiąść do pociągu byle jakiego, nie dbać o to… czy jesteś na wózku lub z wózkiem.
- 23.04.2020 Spotkanie 3. Toalety w pojazdach i na dworcach - projektowanie uniwersalne.
- 07.05.2020 Spotkanie 4. Transport dostępny cyfrowo.
- 21.05.2020 Spotkanie 5. Informacja dźwiękowa na dworcach i w pojazdach.
- 18.06.2020 Spotkanie 6. Urządzenia do pokonywania różnicy poziomów na dworcu - projektowanie uniwersalne.
Harmonogram spotkań w II półroczu 2020 r.:
- 24.09.2020 Spotkanie 7: Zabytkowa infrastruktura a dostępność.
- 15.10.2020 Spotkanie 8: Użytkownicy transportu publicznego z autyzmem, zespołem Aspergera i ich potrzeby.
- 19.11.2020 Spotkanie 9: Obsługa pasażera z niepełnosprawnością.
- 10.12.2020 Spotkanie 10: Transport dostępny dla osób starszych.
Zgłoszenia udziału przyjmowane są na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
