Nabór wniosków: Wyposażenie pojazdów w ERTMS

Zgodnie z § 2. 1. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2024 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w zakresie wyposażenia pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. U. z 2024r. poz. 1640 z późn. zm.) pomoc może być udzielona przedsiębiorcy wpisanemu do europejskiego rejestru pojazdów kolejowych (EVR).

Fakt ten jest potwierdzany przez Wnioskodawcę poprzez zawarcie stosownej informacji w Sekcji I wniosku o objęcie przedsięwzięcia wsparciem (w polu o nazwie „Zgodność z Rozporządzeniem w sprawie udzielania pomocy publicznej”) to jest na dzień złożenia ww. wniosku (powinien opisać stan faktyczny).

W § 8 Regulaminu zawarto procedurę wyjaśnień i uzupełnień wniosku o objęcie przedsięwzięcia wsparciem m.in. w ust. 7 potrzebę dołączenia dokumentacji do wniosku o objęcie przedsięwzięcia wsparciem powstałą po upływie okresu naboru wniosków.

Zgodnie z § 2. 1. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2024 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w zakresie wyposażenia pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. U. z 2024r. poz. 1640 z późn. zm.) „pomoc może być udzielona przedsiębiorcy z jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), mającemu siedzibę, oddział lub przedstawicielstwo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wpisanemu do europejskiego rejestru pojazdów kolejowych (EVR), będącemu właścicielem pojazdu kolejowego z napędem lub z kabiną sterowniczą lub posiadającemu prawo do korzystania z takiego pojazdu kolejowego jako środka transportu, na realizację przedsięwzięcia w zakresie wyposażenia według wzorca 3 (baseline 3) lub wyższego pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS”.

Należy spełnić warunek określony w rozporządzeniu.

W przypadku wyposażenia pojazdów w system ERTMS nie jest konieczne przedkładanie do wniosku załączników 3.2 Metryczka przedsięwzięcia oraz 3.3 Deklaracja OOW dotycząca zgodności z Ramową Dyrektywą Wodną oraz braku oddziaływań na obszary Natura 2000, ponieważ zamontowanie urządzeń w lokomotywach nie wiąże się ani z pracami infrastrukturalnymi ani nie wymaga ingerencji w grunt. Załączniki te są wymagane dla przedsięwzięć z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Dlatego też jeśli zgodnie z tym rozporządzeniem oraz zgodnie z wykładnią GDOŚ ws. kwalifikacji przedsięwzięć intermodalnych (dostępną na stronie https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/ochrona-srodowiska/kwalifikacja-przedsiewziec/) – dany zakres we wniosku KPO nie stanowi przedsięwzięcia wymagającego uzyskania decyzji środowiskowej i nie jest projektem infrastrukturalnym – wówczas nie jest wymagane wypełnienie ww. załączników.

W odniesieniu natomiast do zał. 3.6 Analiza w zakresie wpływu na klimat i adaptacji do zmian klimatu – obowiązek jej przedłożenia dotyczy projektów, których całkowity koszt inwestycji objęty wnioskiem w przeliczeniu na euro przekracza 10 mln.

Na stronie internetowej https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/ochrona-srodowiska/zasada-dnsh/  zawarto przykłady wstępnego wykaz dowodów potwierdzających zgodność projektu z zasadą DNSH – dla projektów infrastrukturalnych oraz przykład dla projektów zakupowych. Proszę o zapoznanie się i dostosowanie zapisów do Państwa projektu.

Powyższy zapis nie jest wystarczający. Zgodnie z zapisami dokumentacji związanej z naborem wniosków w komponencie E2.2.2 (cyfryzacja transportu) dostępnej na stronach CUPT należy zapewnić zgodność z zasadą DNSH w całym cyklu życia przedsięwzięcia tj. na etapie:

• realizacji (w tym planowania przedsięwzięcia gdzie uwzględniono wymagania wynikające ze stosowania tej zasady w dokumentacji przetargowej na wybór wykonawcy),
• eksploatacji i utrzymania,
• likwidacji przedsięwzięcia.

Jednocześnie, proponujemy odnieść się do każdego z 6 celów dnsh i przykładowo wpisać w zakresie:

• celu 1 – system przyczyni się do upłynnienia jazdy i zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do powietrza w przypadku lokomotyw spalinowych
• celu 2 – w SWZ zostaną uwzględnione parametry gwarantujące odporność instalowanych urządzeń/systemu na zmiany klimatu
• celu 3 – ze względu na swój charakter projekt jest zgodny z celem
• celu 4 – proszę odnieść się do kwestii serwisowania systemu, w tym do dokumentacji systemu utrzymania oraz do postępowania ze zużytymi/wymienionymi elementami układu
• celu 5 – ze względu na swój charakter projekt jest zgodny z celem
• celu 6 – ze względu na swój charakter projekt jest zgodny z celem.

Odniesienie to może mieć formę tabelaryczną:

Przyjęty termin zakończenia okresu kwalifikowalności projektu tj. 31.08.2026 r. wynika  z obowiązujących wytycznymi Komisji Europejskiej dla  Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).

Obecnie nie ma możliwości zmiany ww. terminu.

Definicje wykorzystywane w dokumentacji konkursowej w odniesieniu do aspektów technicznych, czy formalnych są wprost stosowane w rozumieniu Ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 697 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe typ pojazdu oznacza serię/model dla którego uzyskano stosowane świadectwo dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu.

Celem tego zapisu § 1 ust. 11 Regulaminu konkursu jest zapewnienie, że przewidziane w KPO wskaźniki dla tego konkursu zostaną osiągnięte i budżet będzie wykorzystany.

Kwestia ewentualnego obniżenia wsparcia dla przedsięwzięcia została także opisana w § 7 ust. 7 Regulaminu konkursu.

Na etapie oceny wniosku o objęcie przedsięwzięcia wsparciem ww. kryterium oceniane będzie poprzez weryfikację informacji oraz załączników przedstawionych przez Wnioskodawców.

Jednocześnie zwracamy uwagę, że w § 15 Załącznika nr 9 do regulaminu konkursu tj. wzoru  umowy o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, określono zasady kontroli m.in. możliwej kontroli realizacji przedsięwzięcia na miejscu. W § 15 ust. 8 wzoru umowy zawarto zapis:  „W przypadku przedsięwzięć konkursowych OOW zobowiązany jest do zachowania ścieżki audytu z fazy naboru i oceny przedsięwzięć do celów kontroli i audytu oraz wszystkich dokumentów, co do których OOW załączał oświadczenie o ich posiadaniu przy składaniu wniosku o objęcie przedsięwzięcia wsparciem.”

Zgodnie z opublikowaną dokumentacją dla konkursu, nabór wniosków o objęcie przedsięwzięcia wsparciem trwa do dnia 17.01.2025r. Obecnie nie jest planowana zmiana ww. terminu.

Zgodnie z zapisami zawartymi w § 2 ust. 6 Regulaminu konkursu okres kwalifikowalności wydatków musi zakończyć się do dnia 31.08.2026r. i ten termin jest obowiązujący.

Udostępniony Załącznik nr 9 do regulaminu konkursu stanowi wzór umowy o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, który zostanie dostosowany przed podpisaniem umowy.

Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2024 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w zakresie wyposażenia pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz dokumentacją konkursową w tym m.in. Zał. nr 6 do Regulaminu konkursu – Warunki konkursu – przedmiotowy konkurs dotyczy realizacji przedsięwzięć w zakresie wyposażenia według wzorca 3 (baseline 3) lub wyższego pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym, obejmujący:

1. urządzenie pokładowe Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (ETCS) oraz Globalnego Systemu Kolejowej Radiokomunikacji Ruchomej (GSM-R) łącznie
   albo
2. tylko urządzenie pokładowe Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (ETCS) – w przypadku gdy Globalny System Kolejowej Radiokomunikacji Ruchomej (GSM-R) jest już zainstalowany

– zwany dalej „systemem ERTMS”.

Biorąc powyższe pod uwagę wsparcie inwestycji wyłącznie w Globalny System Kolejowej Radiokomunikacji Ruchomej (GSM-R) nie jest możliwe w tym konkursie.

W kryterium „Kompleksowość modernizacji” wskaźnik będzie obliczany w odniesieniu do liczby pojazdów wpisujących się w założenia programu. Niemniej jeśli wnioskodawca dysponuje większą liczbą pojazdów danego typu objętego projektem, także nie wpisujących się w zakres konkursu, należy wskazać ten fakt i opisać jakie są przyczyny że dany pojazd czy grupa pojazdów nie mogą zostać doposażone w urządzenia ERTMS w ramach projektu.

Zgodnie z zapisami zawartymi w zał. nr 5 – Instrukcji wypełniania formularza wniosku, sekcja I pn. „Dodatkowe Informacje (komponenty)” w polu „Zgodność z ramami czasowymi planu rozwojowego” należy opisać poszczególne etapy przedsięwzięcia.

Należy określić wszystkie wymagane dokumenty oraz przewidywany czas ich uzyskania, które konieczne są do rozpoczęcia eksploatacji taboru objętego przedsięwzięciem.

Najpóźniej do dnia 31.08.2026 r. powinien zostać zainstalowany system ERTMS w pojazdach kolejowych, co powinno zostać potwierdzone stosownym dokumentem – protokołem odbioru.

Zgodnie z zapisami zawartymi w zał. nr 5 – Instrukcji wypełniania formularza wniosku, sekcja I pn. „Dodatkowe Informacje (komponenty)” w polu „Zgodność z Rozporządzeniem w sprawie udzielania pomocy publicznej” należy opisać czy przedsięwzięcie jest zgodne z zapisami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 5.11.2024r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w zakresie wyposażenia pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. W ww. punkcie należy opisać m.in. czy przedsięwzięcie obejmuje wyłącznie pojazdy kolejowe z napędem lub z kabiną sterowniczą niemające więcej niż 35 lat od daty ich produkcji lub 10 lat od daty wykonania:

• prac modyfikacyjnych w pojeździe kolejowym, które zmieniają przeznaczenie pojazdu kolejowego lub poprawiają jego ogólne osiągi techniczne;
• czynności mających na celu podniesienie standardu pojazdu kolejowego lub jego odnowienie w wyspecjalizowanych zakładach lub u producenta na Poziomie 5 utrzymania pojazdu kolejowego.

Za datę wykonania modyfikacji lub czynności podnoszących standard uznaje się datę zakończenia stosownych prac potwierdzonych właściwym dokumentem (np. protokołem odbioru). Sposób spełnienia tego wymagania musi być opisany w momencie składania wniosku.

Zgodnie z zapisami zawartymi w zał. nr 5 – Instrukcji wypełniania formularza wniosku, sekcja I pn. „Dodatkowe Informacje (komponenty)” w polu „Trwałość przedsięwzięcia”, w celu potwierdzenia spełnienia szczegółowego kryterium nr 8, Wnioskodawca  opisuje w jaki sposób  zachowana będzie przez przedsięwzięcie zasada trwałości.

Wnioskodawca zobowiązany jest do zachowania własności lub prawa do dysponowania produktami wytworzonymi w ramach przedsięwzięcia przez 5 lat. Okres trwałości liczony jest od daty płatności końcowej wsparcia.

Naruszenie zasady trwałości następuje w sytuacji, gdy w okresie jej trwania wystąpi co najmniej jedna z przesłanek:

1. zaprzestanie działalności lub przeniesienie jej poza obszar wsparcia programu;
2. nastąpi zmiana własności lub prawa do dysponowania elementem współfinansowanych urządzeń, która daje beneficjentowi nienależne korzyści;
3. nastąpi istotna zmiana wpływająca na charakter przedsięwzięcia, jego cele lub warunki realizacji, która mogłaby doprowadzić do naruszenia jego pierwotnych założeń.

Naruszenie zasady trwałości rozpatrywane jest szczegółowo w momencie wystąpienia konkretnej sytuacji na podstawie przedstawionych dokumentów, niemniej jednak zwracamy uwagę, że w przypadku wystąpienia zmiany własności pojazdu rozpatrywane będzie czy beneficjent nie uzyskał nienależnych korzyści.

W § 2 ust. 6 Regulaminu określono:

„Najpóźniej do dnia 31.08.2026 r. powinien zostać zainstalowany system ERTMS w pojazdach kolejowych, co powinno zostać potwierdzone stosownym dokumentem – protokołem odbioru.”

Tym samym, do rozliczenia przedsięwzięcia, zgodnie z dokumentacją konkursową, wymagany jest protokół odbioru potwierdzający zainstalowanie systemu ERTMS w pojazdach kolejowych, który jest podpisany co najmniej przez Wykonawcę i Zamawiającego.

Dodatkowo zgodnie z zapisami zawartymi w zał. nr 5 – Instrukcji wypełniania formularza wniosku, sekcja I pn. „Dodatkowe Informacje (komponenty)” w polu „Zgodność  z ramami czasowymi planu rozwojowego” należy opisać  poszczególne etapy przedsięwzięcia. Określić wszystkie wymagane dokumenty oraz przewidywany czas ich uzyskania, które konieczne są do rozpoczęcia eksploatacji taboru objętego przedsięwzięciem.

Wnioskodawca musi spełnić wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2024 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w zakresie wyposażenia pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. U. z 2024r. poz. 1640 z późn. zm.).

W ramach przedmiotowego naboru nie został wprowadzony wymóg objęcia przedsięwzięciem pojazdów kolejowych posiadających dopuszczenie do eksploatacji pojazdu kolejowego zgodnego z technicznymi specyfikacjami interoperacyjności. Niemniej należy mieć jednak na uwadze, że po wyposażeniu pojazdu w system ERTMS, konieczne będzie, jeśli pojazdy dotychczas nie posiadały zezwolenia UTK na dopuszczenie do eksploatacji z systemem ERTMS dla danego typu, uzyskanie zezwolenia UTK (wymagane przy wprowadzeniu do obrotu po raz pierwszy czy po modernizacji). Dokumentacja wpływająca do Prezesa UTK musi potwierdzać zgodność tego pojazdu z TSI, w przypadku modernizacji w zakresie ERTMS będzie to zgodność z TSI Sterowanie.

Ponadto przypominamy, że zgodnie z zapisami zawartymi w zał. nr 5 – Instrukcji wypełniania formularza wniosku, sekcja I pn. „Dodatkowe Informacje (komponenty)” w polu „Zgodność z ramami czasowymi planu rozwojowego” należy opisać poszczególne etapy przedsięwzięcia.

Należy również określić wszystkie wymagane dokumenty oraz przewidywany czas ich uzyskania, które konieczne są do rozpoczęcia eksploatacji taboru objętego przedsięwzięciem.

Zgodnie z zapisami pkt. 3 ppkt c) zawartymi w Załączniku nr 6 (Warunki konkursu) do Regulaminu konkursu Wnioskodawca musi zobowiązać się, że pojazdy kolejowe z napędem lub z kabiną sterowniczą objęte pomocą będą wykorzystywane do wykonywania przewozów kolejowych, których trasa przebiega przynajmniej częściowo liniami kolejowymi wchodzącymi w skład sieci TEN-T.
Powyższy zapis wynika z zapisu w § 2.4 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2024 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w zakresie wyposażenia pojazdów kolejowych z napędem lub z kabiną sterowniczą w system ERTMS w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. U. z 2024r. poz. 1640 z późn. zm.).

Powyższe zapisy nie określają minimalnej wymaganej liczby kilometrów zrealizowanych na liniach sieci TEN-T.

Ponadto przypominamy, że zgodnie z zapisami zawartymi w zał. nr 5 – Instrukcji wypełniania formularza wniosku, sekcja I pn. „Dodatkowe Informacje (komponenty)” w polu „Zgodność z Rozporządzeniem w sprawie udzielania pomocy publicznej” należy opisać m.in. czy pojazdy kolejowe z napędem lub z kabiną sterowniczą objęte pomocą będą wykorzystywane do wykonywania przewozów kolejowych przebiegających przynajmniej częściowo przez linie kolejowe wchodzące w skład sieci TEN-T.

Zobowiązanie złożone we wniosku będzie obowiązywać dla realizowanego przedsięwzięcia w trakcie realizacji jak i okresie trwałości.