Zasada DNSH

W perspektywie finansowej na lata 2021-2027, do kryteriów oceny projektów ubiegających się o wsparcie z funduszy unijnych wprowadzono nowe elementy, między innymi ocenę zgodności projektu z zasadą „do no significant harm” (DNSH)” tj. „nie czyń poważnych szkód”. Znalazło to także swoje odzwierciedlenie w nowych formularzach wniosku o dofinansowanie, które zostały uzupełniony o ww. kwestie.

Zasada DNSH jest wpisana w  art. 17 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje. W treści tej regulacji zdefiniowano sześć celów środowiskowych, na które należy zwracać uwagę przy realizacji inwestycji zrównoważonych pod względem środowiskowym:

1. Łagodzenie zmian klimatu.
2. Adaptacja do zmian klimatu.
3. Zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich.
4. Gospodarka o obiegu zamkniętym, w tym zapobieganie powstawaniu odpadów i recykling.
5. Zapobieganie zanieczyszczeniom powietrza, wody lub gleby i jego kontrola.
6. Ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów.

Zarówno przedsięwzięcia przewidziane do realizacji w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności, jak i projekty finansowane z funduszy unijnych w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) czy Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW), muszą zostać poddane ocenie pod kątem spełnienia zasady DNSH.

W tym celu wnioskując o środki UE w ramach w/w programów w zakresie sektorów wdrażanych przez CUPT, konieczne jest uzupełnienie wniosku o dofinansowanie w części dotyczącej zgodności z zasadą DNSH, poprzez odniesienie się do ustaleń analiz DNSH wykonanych dla danego typu przedsięwzięć/projektów w ramach poszczególnych programów unijnych tj.:

• Oceny DNSH reform i inwestycji (wiązek projektów) przedstawionych w KPO.
• Analizy spełniania zasady „nie czyń poważnej szkody” (DNSH), w rozumieniu art. 17 rozporządzenia (UE) nr 2020/852 dla projektu dokumentu pn. Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.
•  Załącznika 10 Ocena „nie czyń poważnych szkód” – Do No Significant Harm – (DNSH) dla rodzajów działań do Prognozy oddziaływania na środowisko projektu programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021 – 2027.

Ponadto do wniosków o dofinansowanie należy załączyć wskazane dokumenty. Jednym  z załączników do wniosku o dofinansowanie w ramach KPO (dla naborów organizowanych przez CUPT) oraz FENIKS jest „Wstępny wykaz dowodów gromadzonych przez Wnioskodawcę potwierdzających zgodność z poszczególnymi celami zasady DNSH”.

Przykłady dowodów należy podać oddzielnie dla każdego celu środowiskowego oraz na każdym etapie cyklu życia projektu tj.:

• przygotowania inwestycji,
• realizacji inwestycji,
• eksploatacji inwestycji,
• zamknięcia/likwidacji inwestycji.

Jednocześnie należy pamiętać, iż analiza zgodności z zasadą DNSH dotyczy całego zakresu przedsięwzięcia/projektu objętego wnioskiem, a nie tylko części, dla której planowane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Stąd przedstawione dowody dla poszczególnych celów powinny również uwzględniać cały zakres objęty wnioskiem o dofinansowanie.

Poniżej zamieszczono przykład wypełnienia tego załącznika dla projektów infrastrukturalnych.

Pomocne może okazać się wyznaczenie w swoich strukturach osoby odpowiedzialnej za monitorowanie wdrażania projektu oraz zbierania dowodów potwierdzających zgodność z zasadą DNSH w cyklu życia projektu.