Źródła informacji

W dobie rosnących wyzwań związanych ze zmianami klimatu, analiza klimatyczna odgrywa kluczową rolę w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących ochrony środowiska i adaptacji projektów infrastrukturalnych do nowych warunków. Jednym z najważniejszych aspektów tej analizy jest korzystanie z aktualnych źródeł danych. Aktualne dane zwiększają wiarygodność analiz klimatycznych. Analizy które nie są wykonane w oparciu o bieżące dane mogą prowadzić do błędnych wniosków i nieskutecznych działań. Tym samym wykorzystanie rzetelnych danych przekłada się na skuteczniejsze planowanie działań adaptacyjnych.

Poniżej przedstawiamy przykładową listę źródeł informacji o klimacie i prognozowanych zmianach klimatu:

• Dane o prognozowanych zmianach klimatu – dane, w postaci wyników scenariuszy zmian klimatu odnoszących się do obszaru całej Polski opracowane zostały w ramach projektu Klimada 2.0 i są dostępne na stronie Scenariusze zmian klimatu – Klimada 2.0.
• Państwowy Instytut Meteorologiczny (IMGW) – źródło informacji o aktualnym klimacie Polski.
• Dane o występowaniu miejscowych zagrożeń związanych z siłami natury (m.in. silnym wiatrem, opadami deszczu, śniegu, przyborami wód w rzekach, pożarami), które wymagały interwencji jednostek straży pożarnej przy usuwaniu skutków.
• Dane o zagrożeniach związanych z występowaniem ekstremalnych zjawisk pogodowych. Wiedzy dostarczają publikacje naukowe prezentujące wyniki analiz ekstremalnych zjawisk pogodowych i ich skutków dla społeczeństwa i gospodarki, np. Atlas skutków zjawisk ekstremalnych w Polsce opracowany pod red. E. Siwiec w IOŚ-PIB.
• Historyczne dane meteorologiczne – dane pomiarowo-obserwacyjne z sieci stacji meteorologicznych i hydrologicznych państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej IMGW-PIB.

Źródła danych i informacji hydrologicznych

• Hydroportal to publiczny portal dotyczący szeroko pojętej tematyki wodnej na terenie Polski. Umożliwia przegląd danych dotyczących ryzyka powodziowego, przeciwdziałania suszy czy prezentujący plany gospodarowania wodami.
• PORADNIK DLA MIAST w zakresie identyfikacji obszarów zagrożonych wodami opadowymi na terenach zurbanizowanych.
• Dane hydrologiczne – dane pomiarowo-obserwacyjne z sieci stacji hydrologicznych państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej IMGW-PIB.
• Dokumenty planistyczne PGW WP – dokumenty i dane pozwalające m.in. na określenie zagrożenia powodziowego miasta, np. mapy zagrożenia powodziowego, plan zarządzania ryzykiem powodziowym, plan przeciwdziałania skutkom suszy (https://powodz.gov.pl/, https://wody.isok.gov.pl, krajowy portal otwartych danych dane PGW WP)
• Dane pomiarowe uczelni wyższych i innych jednostek naukowobadawczych (jeżeli są prowadzone badania/monitoring w rejonie miasta)

Źródła danych i informacji dotyczących zagrożenia osuwiskami

• Mapy Osuwisk i Terenów Zagrożonych Ruchami Masowymi
• https://www.pgi.gov.pl/osuwiska/sopo-aktualnosci/szczegoly/12053-mapy-osuwisk-dla-kolejnych-gmin-i-powiatow.html
• https://geoportal.pgi.gov.pl/portal/page/portal/SOPO/Wyszukaj3

Dodatkowe źródła danych z dokumentów strategicznych, które mogą być przydatne w analizie klimatycznej projektów infrastrukturalnych

Dokumenty regionalne

• Plan zagospodarowania przestrzennego województwa.
• Strategia rozwoju województwa.
• Program ochrony środowiska dla województwa.

Dokumenty lokalne

• Miejski Plan Adaptacji.
• Strategia rozwoju miasta lub gminy.
• Plan rozwoju lokalnego.
• Program ochrony środowiska lub program zrównoważonego rozwoju.
• Dokumenty planowania i zagospodarowania przestrzennego.
• Plany zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe.
• Programy gospodarki niskoemisyjnej.
• Programy gospodarki wodno-ściekowej, w tym również zagospodarowania wód opadowych.
• Programy małej retencji.
• Waloryzacje przyrodnicze, opracowania ekofizjograficzne i dokumenty w dziedzinie ochrony i kształtowania systemu przyrodniczego miasta.

Źródła zagraniczne

• Climate-ADAPT – Europejska platforma adaptacji do zmian klimatu zawiera informacje o przewidywanych zmianach klimatu w Europie, bieżącej i przyszłej podatności regionów i sektorów, strategii i działań adaptacyjnych UE, krajowych i transnarodowych, studiów przypadków adaptacji i potencjalnych opcji adaptacji, narzędzi wspierających planowanie adaptacji.
• IPCC – Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu regularnie ocenia naukowe podstawy zmian klimatycznych, ich skutki i przyszłe zagrożenia oraz możliwości adaptacji i łagodzenia skutków.
• Copernicus – portal wspiera społeczeństwo poprzez dostarczanie wiarygodnych informacji na temat przeszłego, obecnego i przyszłego klimatu w Europie i na świecie.