Planowanie wydatków i wypłata środków przez CUPT (NPJB)

Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT), jako Instytucja Pośrednicząca w przygotowaniu i realizacji inwestycji transportowych finansowanych z Funduszy Europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, ma za zadanie kompleksowo wspierać Beneficjentów w przygotowaniu i realizowaniu inwestycji.

W niniejszej informacji zaprezentujemy Państwu, w jaki sposób odbywa się w CUPT, które jest państwową jednostką budżetową, finansowanie inwestycji infrastrukturalnych od planowania wydatków, po wypłatę środków naszym Beneficjentom (dotyczy wyłącznie jednostek nie będących państwowymi jednostkami budżetowymi – NPJB).

CUPT w zakresie swojej działalności programowej, jako PJB, finansowana jest w 100% z budżetu państwa. Jesteśmy dysponentem II stopnia, a dysponentem głównym (I stopnia) jest Ministerstwo Infrastruktury.

Planowanie wydatków

To pierwszy i najważniejszy etap, który rozpoczynamy na ponad rok przed przyznaniem limitu wydatków przez MI, tj. dla przykładu na rok 2025 rozpoczęliśmy nasze prace planistyczne w grudniu 2023 roku. Planowanie wydatków to proces bardzo złożony, rozciągnięty w czasie, ale najistotniejszy dla każdej jednostki budżetowej. Następstwem zaplanowania wydatków w odpowiedniej wysokości jest właściwe wydatkowanie środków.

Rozpoczynając I etap prac planistycznych, przygotowywane są tzw. tabele planistyczne, które wypełniają Departamenty projektowe w porozumieniu z Beneficjentami. Tabele planistyczne zawierają wykonanie lat poprzednich, zapotrzebowanie na środki na bieżący rok budżetowy oraz na lata kolejne.

Kolejne etapy planistyczne odbywają się już bez udziału naszych Beneficjentów i są następujące:

• przełom czerwca/lipca – Ministerstwo Infrastruktury przekazuje do CUPT wstępne i wyjściowe limity wydatków na rok następny i 2 kolejne lata;
• październik – Ministerstwo Infrastruktury przekazuje do CUPT informację o kwotach wydatków, wynikających z projektu ustawy budżetowej na dany rok;
• I kwartał nowego roku po podpisaniu przez Prezydenta RP Ustawy budżetowej na dany rok budżetowy – Ministerstwo Infrastruktury przekazuje do CUPT informację o kwotach wydatków wynikających z ww. Ustawy i na tej podstawie przygotowywany jest roczny plan finansowy jednostki.

Roczne limity wydatków przyznawane przez Ministerstwo Infrastruktury są najczęściej zgodne z kwotami zgłaszanymi przez CUPT na I etapie prac planistycznych. Limit wydatków jest jednak podzielony przez MI na:

• wydatki ujęte bezpośrednio w planie finansowym;
• wydatki ujęte w rezerwach celowych budżetu państwa i budżetu środków europejskich.

W praktyce podział wydatków przedstawia się następująco:

• 40% (w planie finansowym) do 60% (rezerwy celowe) w ramach projektów kolejowych;
• 60% (w planie finansowym) do 40% (rezerwy celowe) w ramach projektów realizowanych przez pozostałych Beneficjentów.

Na powyższy podział CUPT nie ma wpływu.

Plan finansowy CUPT na dany rok budżetowy, po zatwierdzeniu przez Ministra Infrastruktury, stanowi podstawę do dokonywania wypłat środków naszym Beneficjentom.

Wypłata środków

W celu wypłaty przez CUPT środków naszym Beneficjentom winny być spełnione poniższe warunki:

• podpisanie Umowy o dofinansowanie projektu (UoD);
• wniesienie przez Beneficjenta Zabezpieczenia właściwego wykonania UoD – jeśli dotyczy;
• złożenie przez Beneficjenta wniosku o płatność/raportu i jego zatwierdzenie przez CUPT;
• dostępność limitów wydatków w Programach Wieloletnich na dany rok, tj. np. Krajowy Program Kolejowy (SPR);
• dostępność środków w rocznym planie finansowym CUPT.

Po spełnieniu wszystkich ww. warunków wypłata środków następuje:

• w ramach budżetu środków europejskich – zgodnie z Terminarzem płatności środków europejskich w 2024 roku dla Perspektywy Finansowej 2021-2027. Terminarz przygotowywany jest przez Bank Gospodarstwa Krajowego na okres roczny i określa szczegółowe okresy składania zleceń wypłaty i daty wypłaty.

W przypadku konieczności zrealizowania wypłaty na rzecz Beneficjentów w terminach innych, niż wskazane w Terminarzu BGK, CUPT każdorazowo jest zobligowany do złożenia  wniosku do MF wraz ze szczegółowym uzasadnieniem, co najmniej z 3-dniowym wyprzedzeniem przed planowaną datą wypłaty (w przypadku większych kwot powyżej 100 mln zł, termin jest jeszcze dłuższy);

• w ramach budżetu państwa – zgodnie z zapotrzebowaniem na środki składanym przez CUPT w Informatycznym Systemie Obsługi Budżetu Państwa TREZOR. CUPT składa zapotrzebowanie, z co najmniej 3-dniowym wyprzedzeniem przed planowaną datą wypłaty.

Przedstawiając powyższe, CUPT informuje, że nie ma możliwości złożenia zleceń na wypłaty środków Beneficjentom z terminem realizacji „z dnia na dzień”.

Dostępność środków

W przypadku braku dostępności środków w planie finansowym CUPT:

• dokonywane są wewnętrzne przeniesienia środków w planie finansowym CUPT
  (w zakresie upoważnienia dla Kierowników jednostek budżetowych).

Wewnętrzne przeniesienia środków w planie finansowym CUPT to najszybsza ścieżka zabezpieczenia środków do wypłaty naszym Beneficjentom. W praktyce trwa zaledwie kilka dni roboczych.

• CUPT występuje do MI z wnioskiem o dokonanie zmian w planie finansowym CUPT.

W przypadku wykorzystania wszystkich możliwych wewnętrznych przesunięć środków w planie finansowym, CUPT występuje do MI o zmianę w planie finansowym.

Rodzaje wniosków o zmianę w planie finansowym CUPT i przybliżony czas oczekiwania na wydanie Decyzji:

• zmiana wyłącznie na Decyzję MI – czas oczekiwania na wydanie decyzji 2-3 tygodnie (najszybsze procedowanie zmian zewnętrznych);
• zmiana na Decyzję MI, wymagająca zgody ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego (MFiPR) – czas oczekiwania na wydanie decyzji od 1 do 1,5 miesiąca;
• zmiana na Decyzję MI, wymagająca zgody Ministra Finansów (MF) – czas oczekiwania na wydanie decyzji od 1 do 1,5 miesiąca;
• zmiana na Decyzję MI, wymagająca zgody MFiPR i MF – czas oczekiwania na wydanie decyzji – do 2 miesięcy.

• CUPT występuje do MI z wnioskiem o uruchomienie rezerw celowych.

Szczegółowy sposób podziału i uruchamiania środków z rezerw celowych budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich przeznaczonych na finansowanie programów realizowanych z udziałem środków europejskich określa odrębna procedura ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego.

Wnioskowanie o środki z rezerwy celowej jest możliwe po wydatkowaniu, nie mniej niż 70% środków zaplanowanych na dany rok w budżecie MI.

Czas oczekiwania na decyzję MF – 2 miesiące.

O nas

Zagadnieniami przedstawionymi w niniejszej informacji w CUPT zajmuje się Biuro Rachunkowości i Finansów (BRF), ściśle współpracując w tym zakresie z departamentami projektowymi.

W Biurze zatrudnionych jest ponad 30 osób i są to specjaliści w zakresie m.in.: finansów publicznych, dyscypliny finansów publicznych, finansowania i rozliczania środków unijnych w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz projektów międzynarodowych, sprawozdawczości budżetowej i finansowej, rachunkowości, zabezpieczeń należytego wykonywania umów.

Pracownicy BRF to kadra bardzo doświadczona i wykwalifikowana, ze średnim stażem pracy powyżej 20 lat, i doświadczeniem „funduszowym” powyżej 8 lat, wykonująca bardzo efektywnie i skutecznie swoje zadania, zapewniając pełną transparentność i rzetelność w gospodarowaniu środkami publicznymi.