Podsumowanie warsztatów TOB: „Kontenerowy kompas. Nawigacja po współczesnych łańcuchach dostaw”

W zeszłym tygodniu, 26 lutego 2025 r., odbyły się warsztaty w ramach Transportowego Obserwatorium Badawczego pod nazwą “Kontenerowy kompas: Nawigacja po współczesnych łańcuchach dostaw”, podczas których wspólnie analizowaliśmy kluczowe aspekty transportu kontenerowego oraz możliwości jego optymalizacji.

Transport kontenerowy to krwiobieg współczesnej gospodarki – łączy odległe zakątki świata, napędza handel i stanowi fundament globalnych łańcuchów dostaw. Jednak w dzisiejszych, dynamicznie zmieniających się realiach, efektywność tego systemu staje przed coraz większymi wyzwaniami. Współczesne łańcuchy dostaw podlegają dynamicznym zmianom – globalne zakłócenia, napięcia geopolityczne, zmieniające się regulacje i rosnące wymagania dotyczące zrównoważonego rozwoju stanowią wyzwania, przed którymi stoi cała branża. Polska, jako kraj o strategicznym położeniu na mapie Europy, odgrywa coraz większą rolę w obsłudze przepływów towarowych między Azją a Unią Europejską.

Fundusze UE jako motor rozwoju infrastruktury transportowej

Nie można mówić o rozwoju łańcuchów dostaw i transportu intermodalnego bez odniesienia do wsparcia finansowego płynącego z Unii Europejskiej. Środki z funduszy UE, w tym z instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) czy Funduszu Spójności, umożliwiły modernizację wielu kluczowych korytarzy transportowych, w tym infrastruktury kolejowej, terminali intermodalnych i portów morskich.

W nowej perspektywie finansowej 2021–2027, Unia Europejska kładzie jeszcze większy nacisk na zrównoważony transport oraz cyfryzację procesów logistycznych, co stwarza nowe możliwości dla sektora. Warsztatowe rozmowy pozwoliły nam lepiej zrozumieć, jak efektywnie wykorzystać te środki do dalszego rozwoju naszej infrastruktury i wzmocnienia pozycji Polski w europejskiej sieci transportowej.

Świat w ciągłym ruchu – wyzwania współczesnej logistyki

Nasze dyskusje rozpoczęliśmy od spojrzenia na aktualną sytuację w transporcie kontenerowym. Ostatnie lata były pełne wyzwań – pandemia COVID-19 wywołała przestoje w produkcji i transportach, wojna w Ukrainie oraz napięcia handlowe zmieniły układ sił w globalnej logistyce, a gwałtowne wzrosty kosztów frachtu i paliwa zmusiły firmy do poszukiwania nowych, bardziej opłacalnych tras i strategii.

Czy polskie porty mogą konkurować z zachodnioeuropejskimi gigantami?

To pytanie, które niejednokrotnie pojawiło się podczas warsztatów. Aby sprostać rosnącej konkurencji, kluczowe jest inwestowanie w infrastrukturę, optymalizacja procesów oraz wdrażanie nowoczesnych technologii, które pozwolą na szybszą i bardziej efektywną obsługę ładunków.

Łańcuchy dostaw na zakręcie – jak usprawnić transport?

Podczas warsztatów pochyliliśmy się nad kilkoma kluczowymi zagadnieniami, które mają wpływ na płynność i koszty transportu:

• Kongestia portowa – przeładowane terminale, długie kolejki statków oczekujących na rozładunek, przeciążone szlaki kolejowe to codzienność wielu europejskich portów. Jak temu zaradzić? Odpowiedzią są inwestycje w nowe terminale, digitalizacja procesów logistycznych oraz lepsza koordynacja między transportem morskim, drogowym i kolejowym.
• Nowy Jedwabny Szlak: szansa czy wyzwanie? – transport kolejowy z Chin do Europy nabiera tempa, skracając czas dostawy. To ogromna szansa, ale też wyzwanie logistyczne – potrzebne są sprawne terminale przeładunkowe oraz zoptymalizowane procedury celne.
• Multimodalność: przyszłość logistyki – połączenie transportu morskiego, kolejowego i drogowego może znacząco skrócić czas dostaw i obniżyć koszty. Jednak aby było to możliwe, konieczne są inwestycje w nowoczesne centra logistyczne, lepsze skomunikowanie portów z siecią transportową oraz uproszczenie odpraw granicznych.
• Koszty, które rosną: gdzie szukać oszczędności? – ceny paliw, frachtu i opłat portowych stale rosną, podnosząc koszty operacyjne dla firm transportowych i importerów. Jak temu zaradzić? Rozwiązaniem może być automatyzacja procesów, rozwój ekologicznych źródeł energii oraz wdrażanie technologii opartych na sztucznej inteligencji, które optymalizują zarządzanie flotą i przewozami.

W stronę przyszłości – jak będzie wyglądał transport kontenerowy za kilka lat?

Patrząc w przyszłość, widzimy coraz większą rolę nowoczesnych technologii. Sztuczna inteligencja i Internet Rzeczy (IoT) pozwolą na lepszą kontrolę i przewidywanie opóźnień, blockchain zrewolucjonizuje system odpraw celnych, a zielona logistyka stanie się standardem, minimalizując ślad węglowy transportu.

Podczas warsztatów zgodziliśmy się co do jednego – przyszłość transportu kontenerowego będzie należeć do tych, którzy postawią na innowacje, optymalizację procesów oraz strategiczne inwestycje.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za aktywny udział, inspirujące rozmowy i cenne wnioski. To był czas pełen wartościowych dyskusji i nowych perspektyw!